Chrzest był elementem, od którego zaczyna się historia Polski i jej chrześcijańskie dziedzictwo. W kronice pod rokiem 966 zapisano: „Mesco dux Poloniae baptizatur”, co znaczy: „Mieszko książę Polski został ochrzczony”. W tak lakoniczny sposób opisano najbardziej przełomowy moment w historii Polski. Polska weszła wówczas na trwałe do rodziny państw europejskich tworzących Christianitas, wspólnotę opartą na humanizmie zrodzonym z kontemplacji Boga i podkreślającym wartość osoby ludzkiej.

Bezpośrednim motywem do przyjęcia chrztu przez Mieszka I, było jego małżeństwo z czeską księżniczką Dobrawą, niezwykłą niewiastą, która postawiła taki warunek swemu przyszłemu mężowi, a później resztę życia poświęciła ewangelizacji swych poddanych. Ważną rolę odegrali duchowni przybyli z Czech a razem z nimi Jordan, Niemiec wcześniej osiadły w Pradze i znający język słowiański, który został mianowany biskupem misyjnym i skierowany do Polski.

Zaledwie w 34 lata później, w roku 1000 miał miejsce Zjazd Gnieźnieński, mający charakter pielgrzymki cesarza Ottona III do grobu męczennika Wojciecha Adalberta. W wydarzeniu tym wziął udział legat papieski Gaudenty i jako gospodarz polski książę Bolesław. Owocem zjazdu było powstanie pierwszej na ziemiach polskich metropolii, gwarantującej młodemu Kościołowi autonomię i jego zależność bezpośrednio od Rzymu. Ta wierność Stolicy Apostolskiej – będąca u jej początków gwarantem niezależności Polski - charakteryzuje Kościół w Polsce od przeszło tysiąca lat.

Warto przypomnieć, że chrzest Polski, zakorzeniony w wierze niepodzielnego Kościoła, w kolejnych wiekach owocował duchem ekumenicznej wolności i tolerancji - co jest charakterystycznym znamieniem polskiego chrześcijaństwa. W przeciwieństwie do innych terenów Europy nie było tu wojen między wyznaniami, lecz twórcze ich współistnienie. Dzięki temu ewangelicznemu impulsowi i otwartości, polska kultura tworzona była na przestrzeni dziejów przez chrześcijan - łacinników, prawosławnych, grekokatolików i protestantów - ze znacznym udziałem Żydów oraz muzułmanów. W Rzeczypospolitej (składającej się z Polski i Litwy) to nie władca decydował jaką wiarę czy poglądy mają mieć poddani, lecz oni sami, a rolą władcy było strzeżenie ich praw.

W czasach opresji, kiedy państwo polskie wymazane zostało z mapy Europy jak i w czasie zniewolenia komunistycznego – to Kościół był ojczyzną, miejscem, gdzie Polacy odnajdywali przestrzeń wolności i siłę do walki o niepodległość. Dzięki temu chrześcijaństwo stało się nieusuwalnym komponentem polskiej kultury i tożsamości. Tylko tym tłumaczyć można, fakt, że dziś religijność Polaków wydaje się być znacznie bardziej odporna na nurty sekularyzacyjne, niż wielu innych narodów europejskich.