„Przekaz treści mistycznych w utworach literackich Karola Wojtyły” – taki tytuł nosił pierwszy z prezentowanych referatów. Prof. Zofia Zarębianka na początku swojego wystąpienia zaznaczyła, że w przypadku Karola Wojtyły czy Jana Pawła II nie możemy mówić o literaturze i poezji mistycznej sensu stricto – nie można go porównać do św. Siostry Faustyny, św. Jana od Krzyża czy św. Teresy z Avila, bo jego utwory od początku były tworzone jako literackie a nie mistyczne. W przypadku twórczości Wojtyły można mówić natomiast o „mistycznych sensach” i „mistycznej perspektywie”.

Prof. Zarębianka pod kątem tych właśnie sensów i z tej perspektywy przeanalizowała „Pieśń o Bogu ukrytym” Karola Wojtyły oraz „Tryptyk Rzymski” Jana Pawła II. „Przeprowadzona analiza wykazała duże znaczenie obrazów przyrody – zarówno pojedynczych rekwizytów przyrodniczych, jak i konsekwentnie kreowanych krajobrazów – w przekazie treści o charakterze mistycznym. Fakt ten wskazuje z pewnością na istotną cechę twórczej wyobraźni autora „Pieśni o Bogu ukrytym” mającej swoje źródło w znanym skądinąd zamiłowaniu Karola Wojtyły do natury. Oczywiście przekaz treści mistycznych za pośrednictwem obrazów przyrody nie jest u Wojtyły jedyną metodą ich komunikowania. Przekaz tych sensów dokonuje się u Karola Wojtyły także poprzez (…) samą strukturę wypowiedzi, wreszcie w drodze unaoczniania. Wydaje się też, że kreowanie obrazów przyrody pozostaje w ścisłej łączności z medytacyjnym charakterem dykcji poetyckiej używanej przez autora „Promieniowania ojcostwa”. (…) Obydwa elementy – krajobrazy natury oraz medytacyjność – wspierają się w komunikowaniu treści o charakterze mistycznym poprzez wzajemne promieniowanie na siebie” – mówiła prof. Zarębianka dodając, że kategoria promieniowania obejmuje całe dzieło pisarskie Wojtyły i może być użyta jako swego rodzaju soczewka dla opisu specyfiki dykcji literackiej autora.

Wykład „Teatrał i poeta. Nad Sonetami Karola Wojtyły” wygłosił dr Stanisław Dziedzic, który na początku wyjaśniał rzadko używane określenie ludzi, których pasjonował teatr, a przyszłego papieża ta forma sztuki pasjonowała już od szkoły średniej i miała niezwykły wpływ na jego późniejsze życie. Dr Dziedzic zwracał uwagę, że przecież Karol Wojtyła już od 13 roku życia był aktorem, a później w wadowickim gimnazjum pomagał nauczycielom współreżyserować spektakle; znamy go także jako dramaturga.  Dr  Dziedzic uważa, że obok Mieczysława Kotlarczyka to właśnie Wojtyła miał przemożny wpływ na kształt Teatru Rapsodycznego. 

„Wojtyła wykazywał się znakomitą dykcją, świetnym głosem i niezwykłą pamięcią – mówił dr Dziedzic podkreślając, że początkowo Karol nie myślał o kapłaństwie, a swoją przyszłość wiązał z teatrem i poezją. – To teatr przygotowywał Karola Wojtyłę do późniejszej jego misji” – dodawał dyrektor Biblioteki Kraków.

Charakteryzując Karola Wojtyłę jako teatrała i poetę, a także kaznodzieję, dr Dziedzic podkreślał jego „ogromną kulturę artystyczną i literacką, oczytanie, znajomość wzorców”. Wśród tych ostatnich najważniejsi byli Adam Mickiewicz ze względu na prostotę obrazowości. Wojtyła często odwoływał się również do wizjonerstwa i słownej maestrii Juliusza Słowackiego. W sensie filozoficznym zawsze najbliższy pozostanie mu Norwid; w warstwie słownej, gatunkowej bliska mu będzie literatura Młodej Polski z widocznymi inspiracjami  Stanisławem Wyspiańskim.

O „twórczości literackiej Karola Wojtyły z perspektywy tłumacza” mówiła dr Marta Burghardt, która przekładała młodzieńczą poezję przyszłego papieża na język włoski.

„Czy Wojtyłę łatwo się tłumaczy? Nie!” – odpowiadała dr Burghardt zaznaczając, że najbardziej doskwierały jej innowacje językowe. Młody Wojtyła tworzy np. czasowniki odrzeczownikowe takie jak „miłosiernić się” czy przymiotniki odrzeczownikowe, takie jak „chlebny”, używa dialektu lokalnego, używa terminologii górskiej, chętnie posługuje się archaizmami, często przestawia szyk wyrazów.

Przywołując słowa Margherity Guidacci, która jest współautorką autoryzowanego przekładu poezji dojrzałych Karola Wojtyły prelegentka mówiła, że tłumaczyć, to od początku podjąć temat oryginału, aby odtworzyć go w pięknym języku, powtórzyć przebieg uczuć i myśli poety, czuwać nad kształtowaniem się  i rozwijaniem się jego wyobraźni. „Tylko poruszając się wewnątrz i od wnętrza danej poezji można w końcu dotrzeć do jej tłumaczenia – nawet jeśli będzie ono przybliżone i niedoskonałe”. Dr Burghardt dodała, że tłumacz Wojtyły „wzrasta wraz z czytaniem jego poezji”. 

Wykłady wszystkich prelegentów będzie można przeczytać na stronie www.idmjp2.pl w zakładce „Scena Papieska”.

Po krótkiej dyskusji i przerwie kawowej odbyła się część warsztatowa konferencji. Dr Agnieszka Kania poprowadziła warsztat zatytułowany „Jak wraz z uczniami Przekroczyć próg nadziei Jana Pawła II? Sugestie dydaktyczne”. Mgr Sylwia Rembisz-Matoga przeprowadziła zajęcia „Opisać nieopisywalne – poezja myśli”.

W konferencji wzięli udział pedagodzy z Krakowa i Małopolski, a także z innych miast Polski, np. z Częstochowy. Obecni otrzymali pamiątkowe dyplomy potwierdzające uczestnictwo w wydarzeniu.

„Wszyscy wiemy, że spuścizna literacka Świętego Jana Pawła II jest wymagająca, niektórzy twierdzą nawet hermetyczna. Pisał ją wybitny intelektualista XX i XXI wieku. Dlatego cieszy mnie fakt, że dziś do Krakowa, na naszą konferencję przyjechali Pedagodzy – Pasjonaci, nasi towarzysze drogi, którzy wspólnie z nami chcą dziś - w epoce obrazu i skrótów - podjąć się  wspólnej ze swoimi podopiecznymi lektury tekstów Wojtyły” – podsumowała Dominika Jamrozy, polonista-teatrolog, koordynator „Sceny Papieskiej” w IDMJP2.

Konferencję „Zachwycajmy Wojtyłą” zorganizowała Scena Papieska Instytutu Dialogu Międzykulturowego im. Jana Pawła II w Krakowie. Partnerem przedsięwzięcia było Stowarzyszenie Polonistów.

Portal Franciszkanska3.pl sprawował patronat medialny nad wydarzeniem.