Jan był synem Elżbiety, która była bezpłodna i kapłana Zachariasza. Jan urodził się pół roku przed Jezusem. Przy jego obrzezaniu Zachariasz wyśpiewał kantyk, w którym sławi wypełnienie się obietnic mesjańskich i wita go jako proroka, który przed obliczem Pana będzie szedł i gotował mu drogę w sercach ludzkich. Pieśń zapisana w Ewangelii wg św. Łukasza (Łk 1, 68-79) na stałe weszła do liturgii i stanowi istotny element codziennej porannej modlitwy Kościoła – Jutrzni.

Przez trzydzieści lat Jan wiódł życie ukryte, pełne ascezy i pokuty, a późniejsza działalność publiczna pokazała jego siłę charakteru i bezkompromisowość, zwłaszcza wtedy, gdy napomniał króla Heroda, że cudzołoży z żoną swego brata, co było zresztą przyczyną ścięcia Jana.

Wypowiadane w czasie każdej Mszy św. słowa „Oto Baranek Boży, który gładzi grzechy świata”, to świadectwo Jana o Jezusie, gdy Chrzciciel zobaczył Mesjasza nad Jordanem (J 1, 29. 36). Równie mocnego świadectwa ze strony Jezusa doczekał się sam Jan: „Między narodzonymi z niewiast nie powstał większy od Jana Chrzciciela” (Mt 11, 11; Łk 7, 28).

Św. Jan Chrzciciel był pierwszym świętym czczonym w całym Kościele. Jemu dedykowana jest rzymska bazylika św. Jana na Lateranie – katedra każdego papieża.