Wincenty Pallotti SAC (1795-1850) – był włoskim księdzem katolickim, założycielem Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego, którego integralną częścią są pallotyni i pallotynki, tercjarz franciszkański, święty Kościoła. Już za życia otrzymał tytuł "Apostoła Rzymu". Nazywa się go również prekursorem Akcji Katolickiej. Ks. Wincenty Pallotti został ogłoszony błogosławionym przez papieża Piusa XII 22 stycznia 1950 r., zaś świętym i równocześnie patronem Unii Misyjnej Kleru - przez papieża Jana XXIII - 20 stycznia 1963.

„Św. Wincenty Pallotti odkrył, że w dziele ewangelizacji potrzebne są współpraca i współdziałanie różnych grup w Kościele: kapłanów, osób konsekrowanych i świeckich. Był przekonany, że współdziałanie wszystkich ochrzczonych, a więc wszystkich odpowiedzialnych za Kościół, może przyspieszyć jego rozwój i przyczynić się do odniesienia sukcesu w dziele ewangelizacji” – mówił o Pallottim bp Józef Guzdek okazji Pallotyńskiego Roku Jubileuszowego.

Św. Wincenty Pallotti żyjący na przełomie XVIII i XIX w. okazał się wielkim wizjonerem. Już wtedy, sto lat przed Soborem Watykańskim II przekonywał, że drogą Kościoła jest współpraca osób duchownych ze świeckimi. Zwieńczeniem jego apostolskiej działalności było nie tylko założenie Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego, jednoczącego księży i braci pallotynów, ale także Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego, które angażuje przede wszystkim laikat. Przez to chciał przywrócić apostolstwu jego pierwotny zasięg, obejmujący wszystkich wiernych, nie tylko duchownych.

Zjednoczenie Apostolstwa Katolickiego powstało w 1835 roku w Rzymie. Zakładając je, Pallotti nie zamierzał tworzyć w Kościele nowej instytucji, lecz raczej ożywić już istniejące i uczynić je skuteczniejszymi w apostolstwie, by służyły „niestrudzenie z miłością”, gdzie było to możliwe, w szpitalach, pomagając ubogim, edukując, budując jedność oraz współpracując z innymi w apostolstwie. Zgodnie z zamysłem swojego świętego założyciela ZAK jest pomostem między świeckimi a duchownymi w Kościele.

"Apostolstwo świeckich muszą rozpocząć duchowni, aby świeckich przygotować do odpowiedzialnego życia rodzinnego, społecznego, politycznego i do rozumienia świata mediów. Jeżeli tego apostolatu w nas nie będzie, jeżeli nie będzie formowania katolików świeckich, ciągle będziemy narzekać na gazety, telewizję, politykę. To co powinien wnosić w Kościół każdy katolik to dawanie świadectwa” – mówił kard. Kazimierz Nycz w czasie obchodów Pallotyńskiego Roku Jubileuszowego.

W naszym kraju działają dwie pallotyńskie prowincje: Wschodnia - z siedzibą w Warszawie (Prowincja Chrystusa Króla) i Zachodnia (Zwiastowania Pańskiego) - z siedzibą w Poznaniu. Księża pallotyni pracują na misjach, prowadzą duszpasterstwo parafialne i pielgrzymkowe, wydawnictwa Apostolicum i Pallotinum, szkoły (m.in. w Krakowie, Lublinie, Chełmnie), zajmują się działalnością naukową, głoszą rekolekcje, prowadzą hospicja, ośrodki dla narkomanów (Stowarzyszenie Karan), pracują z więźniami, samotnymi matkami, bezdomnymi. Celem Stowarzyszenia jest m.in. apostolstwo świeckich, aby ich wkład w życie Kościoła był bardziej owocny.

Do Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego należy w świecie prawie 2,3 tys. osób. W Polsce posługę pełni ponad 730 pallotynów.