Łukasza pochodził z Antiochii Syryjskiej. Zanim przyjął naukę Chrystusa był poganinem. Z zawodu był lekarzem. Przyłączył się do św. Pawła jako uczeń i towarzyszył mu wiernie nawet w rzymskim więzieniu.

Łukaszowi przypisuje się autorstwo jednej z czterech Ewangelii i Dziejów Apostolskich. Sam najprawdopodobniej nie poznał Jezusa, a wszystkie wiadomość czerpał od bezpośrednich świadków. Ewangelia wg św. Łukasza formą i układem przypomina wcześniejsze teksty Mateusza i Marka, ale jako jedyny przekazuje informacje o zwiastowaniu i narodzeniu Jana Chrzciciela i Jezusa, nawiedzeniu św. Elżbiety, pokłonie pasterzy, ofiarowaniu Jezusa i znalezieniu Go w świątyni. To Łukasz przekazał pierwsze wystąpienie Jezusa w Nazarecie i próbę zamachu na Jego życie, wskrzeszenie młodzieńca z Nain, opowiadanie o jawnogrzesznicy w domu Szymona faryzeusza, o posługiwaniu pobożnych niewiast, zapisał okrzyk niewiasty: „Błogosławione łono, które Cię nosiło”, gniew Apostołów na miasto w Samarii, rozesłanie 72 uczniów oraz przypowieści: o miłosiernym Samarytaninie, o nieurodzajnym drzewie, o zaproszonych na gody weselne, o zgubionej owcy i drachmie, o synu marnotrawnym, o przewrotnym włodarzu, o bogaczu i Łazarzu, scenę uzdrowienia dziesięciu trędowatych i nawrócenie Zacheusza.

Dzieje Apostolskie są z kolei jedynym dokumentem o początkach Kościoła, mówiącym o tym, co się działo po wniebowstąpieniu Jezusa.

Według legendy malował portrety Jezusa, apostołów, a zwłaszcza Maryi. Kopią jednego z obrazów św. Łukasza ma być ikona jasnogórska.