Metropolita krakowski wygłosił swój wykład w oparciu o wybitne dzieła Jana Pawła II, poruszające problematykę prawdy: pierwszą encyklikę „Redemptor hominis", filozoficzne dzieło „Osoba i czyn", poemat „Myśląc Ojczyna" i dramat „Brat naszego Boga". Przedstawiając sposób myślenia papieża, zastanawiał się, czy dzieje ludzkości mogą sprowadzić się do tego, w jaki sposób poszczególne jednostki dokonują wyboru pomiędzy dobrem a złem. Odpowiedź na to pytanie znajduje się w encyklice „Redemptor hominis", w której można przeczytać o tym, że człowiek powinien znajdować się w centrum uwagi Kościoła. Pierwsze dzieło Jana Pawła II podejmuje także tematykę wolności, której bardzo ważna koncepcja została przedstawiona i rozwinięta w utworze „Osoba i czyn".

- Człowiek spełnia się moralnie, kiedy buduje w sobie moralne dobro przez dobrze dokonane osobiste wybory. Dynamiczna koncepcja wolności człowieka oparta jest na spełnianiu się przez dobre czyny. Mogę się spełniać, kiedy jestem wolny i mogę wybierać. Spełnianie się, możliwość stawania się kimś moralnie dobrym wymaga jako warunku tego, żebym był istota wolną. Pojawia się zasadnicze pytanie: decyduję jako istota wolna, spełniam się wtedy, kiedy czynię dobro. Kiedy to robię? Wtedy, kiedy sumienie mówi mi, że pewna rzecz, przed która stoję jest dobra. - powiedział metropolita.

Arcybiskup zaznaczył, że sumienie pełni podwójną rolę: nauczyciela i wychowawcy. Może to powodować specyficzne napięcie, ponieważ wolność w tej koncepcji nie jest bytem absolutnym, tylko posłuszeństwem sumieniu, które mówi o tym, co jest prawdziwie dobre.

- Z tego wynika, że wolność człowieka, według Karola Wojtyły, nie jest czymś absolutnym. Ona się nieustannie realizuje przez posłuszeństwo prawdzie. Najważniejsze jest, żeby poznać, co jest prawdziwym dobrem, chcieć go i opowiedzieć się za nim. Wolność człowieka to nieustanne podporządkowanie się prawdzie o dobru, co nie zawsze jest łatwe i sprawia, że pojawia się w nas napięcie między sumieniem, a tym, na ile jesteśmy temu sumieniu posłuszni w naszych codziennych wyborach.

Podkreślił, że nasze sumienie musi być kształtowane w oparciu o Ewangelię i naukę Chrystusa. Wolność człowieka, rozumiana jako świadomy wybór dobra, ma prowadzić do stworzenia prawdziwej więzi z Chrystusem. Metropolita zauważył, że w tym momencie następuje zmaganie człowieka o wolność. Osiągnięcie jej jest możliwe przez posłuszeństwo łasce. Widać to na kartach dramatu „Brat naszego Boga", przedstawiającego historię zdolnego malarza, który całkowicie poświęcił się służbie na rzecz biednych i odrzuconych.

- Brat Albert jest świadomy tego, że Chrystus chce od niego wszystkiego: talentu, sukcesów, marzeń. Chrystus chce wszystkiego, ale jednocześnie da mu przestrzeń ogromnej wolności wypełnioną przez łaskę. Wszystko jest łaską, czyli darem wielkiej miłości Pana Boga, który z jednej strony żąda wiele, ale każe człowiekowi iść w głębię miłości.

Patrząc na historię Brata Alberta można dostrzec, że wolność nie jest bytem absolutnym, ale musi być posłuszna prawdzie o dobru.

- Posłuszeństwo Prawdzie Najwyższej, jaką jest Chrystus - Droga, Prawda, Życie, Miłość - sprawia, że ci, którzy wybiorą się drogą prawdy wskazaną przez Jezusa Chrystusa, przez swoją wolność i decyzje podejmowane w świetle prawdy, o której mówi sumienie, budują to, do czego często wzywał św. Jan Paweł II - cywilizację miłości.

Konferencja wygłoszona przez arcybiskupa Marka Jędraszewskiego była kolejną z cyklu comiesięcznych spotkań organizowanych przez Sanktuarium Jana Pawła II w Krakowie w ramach przygotowania do obchodów 40-lecia pontyfikatu Papieża Polaka.